Bebeklerin sağlığına dair en önemli göstergelerden biri vücut ısısıdır. Ateş, vücudun enfeksiyonlara karşı verdiği doğal bir tepki olsa da bebeklerde yüksek ateş, hızlı müdahale gerektiren bir durumdur. Bu nedenle, ateşi doğru ölçmek ve değerlendirmek, anne-babalar için hayati bir beceridir.
Bebeklerde ateş ölçerken hangi yöntemler daha doğrudur, hangi termometre türleri kullanılmalı ve nelere dikkat edilmelidir? İşte tüm detaylar…
Bebeklerde Normal Vücut Isısı Kaç Olmalıdır?
Bebeklerin normal vücut ısısı, ölçüm yapılan bölgeye göre değişkenlik gösterebilir:
Makattan (rektal) ölçüm: 36.6 – 38°C
Ağızdan ölçüm: 35.5 – 37.5°C
Kulaktan ölçüm: 35.8 – 38°C
Kol altından ölçüm: 34.7 – 37.3°C
Not: Rektal ölçüm, özellikle 3 yaş altı bebeklerde en doğru sonuçları verir.
Bebeklerde Ateş Ölçme Yöntemleri
1. Rektal (Makattan) Ölçüm
En doğru sonuçları verir. Özellikle 0-3 yaş arası bebeklerde doktorlar tarafından da önerilen yöntemdir.
Nasıl uygulanır?
Termometre ucu steril hale getirilir ve kayganlaştırıcı (vazelin gibi) sürülür.
Bebek sırt üstü yatırılır, bacakları nazikçe yukarı kaldırılır.
Termometre yaklaşık 1-2 cm kadar dikkatlice yerleştirilir.
1 dakika içinde sonuç alınır.
2. Koltuk Altı Ölçüm (Aksiller)
Evde en sık kullanılan yöntemdir ancak diğerlerine göre daha az güvenilirdir.
Dikkat edilmesi gerekenler:
Cilt kuru olmalı ve termometre cilde doğrudan temas etmelidir.
Termometre koltuk altında 4-5 dakika bekletilmelidir.
Hareketli bebeklerde ölçüm hatalı olabilir.
3. Kulaktan Ölçüm (Timpanik Termometre)
Hızlı ve pratik bir yöntemdir, ancak doğru yerleştirilmediğinde hata payı yüksektir. 6 ay üstü bebeklerde önerilir.
Uygulama:
Termometre kulak kanalına uygun şekilde yerleştirilir.
1-2 saniyede sonuç alınır.
4. Alından Temassız Ölçüm (İnfrared Termometre)
Hijyenik ve pratik bir yöntemdir. Özellikle uykudaki bebeklerde kullanışlıdır ancak doğru mesafede uygulanmazsa hatalı sonuç verebilir.
Uygulama:
Termometre, alına 1-3 cm uzaklıktan tutulur.
Birkaç saniyede ölçüm yapılır.
Hangi Termometre Daha Güvenilir?
0-3 ay bebekler için: Rektal termometre
3-36 ay arası: Kulaktan veya rektal termometre
36 ay ve üzeri: Kulak, alın veya koltuk altı termometresi tercih edilebilir
Not: Cıvalı termometreler güvenlik açısından artık önerilmemektedir.
Ateş Kaç Derece Olunca Tehlikelidir?
37.5 – 38°C: Hafif ateş
38 – 39°C: Orta derece ateş
39°C ve üzeri: Yüksek ateş
Hemen doktora başvurulması gereken durumlar:
3 aydan küçük bebeğin ateşi 38°C ve üzerindeyse
Ateş 3 günden fazla sürüyorsa
Bebek kusuyorsa, ishal varsa, emmiyorsa veya sürekli uyuyorsa
Havale geçirme belirtileri varsa
Ateş Ölçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Ölçüm öncesi bebeğin çok sıcak/soğuk ortamda bulunmamasına dikkat edin
Yeni banyo yapmışsa ölçüm için 15-20 dakika bekleyin
Termometreyi her kullanım sonrası mutlaka temizleyin
Uykuda yapılan ölçümlerde temassız yöntem tercih edin
Sonuç
Bebeklerde ateş, çoğu zaman enfeksiyonun erken habercisidir. Bu nedenle doğru teknikle ateş ölçmek ve çıkan değeri iyi değerlendirmek son derece önemlidir. Güvenilir bir termometre ve doğru uygulamayla, hem gereksiz endişelerden kaçınılabilir hem de olası riskli durumlarda erken müdahale sağlanabilir.